Actieve-zonne-energie Afval-hergebruik Duurzame-energie Ecoquantum Energie-extensivering Energie-Prestatie-Advies Energie-Prestatie-Norm Energie-Prestatie-op-Locatie Greencalc Groene-hypotheek Ketenbeheer Levenscyclusanalyse Maatlat-van-Tommel Milieurelevante-productinformatie Nationaal-Pakket-Duurzaam-Bouwen Passieve-zonne-energie Stimuleringsprogramma-Intensief-Ruimtegebruik Voorbeeldprojecten-Duurzaam-en-Energiezuinig-Bouwen Wadi Watergebruik Waterkwaliteit

Actieve zonne-energie

Energie-opwekking door middel van benutting van zonnestraling. De benutting kan zijn voor de opwekking van warmte via zonnecollectoren, of van elektriciteit via photovoltaïsche cellen in zonnepanelen (PV).

Het streven om materialen en producten langduriger te benutten door

Recyclen: omzetten van producten in nieuwe producten, bijv. nieuw van oud papier 

Hergebruik: het opnieuw gebruiken in een nieuw product, bijv. puingranulaat in beton

Nuttig gebruik: het opnieuw gebruiken in een andere situatie, bijv. puingranulaat voor fundering van wegen

Energie die is opgewekt met behulp van bronnen die niet uitputbaar zijn. Uitputbaar zijn met name fossiele bronnen zoals olie, steenkool, en gas. Niet uitputbare energiebronnen zijn: zonne-energie, windenergie, waterkracht, aardwarmte, getijdestromen, biomassa, golfenergie. De meeste van deze duurzame energiebronnen zijn (nog) duurder, omdat de gewonnen energie moet worden opgeslagen.

Een rekenmethode om de milieubelasting van gebouwen gedurende de gehele levensduur (zie ook LCA) te kwantificeren en vergelijkbaar te maken. Daarmee kan in de ontwerpfase van een gebouw worden doorgerekend hoe de milieukwaliteit van een plan kan worden verbeterd. Zie ook Greencalc.

Energie-extensivering

Het verminderen van het energiegebruik bij bouwen en wonen. De vermindering van het energiegebruik kan worden gerealiseerd in drie stappen:

 
• Voorkom onnodig gebruik (bijvoorbeeld door isoleren)
• Gebruik eindeloze bronnen (bijvoorbeeld zonne-energie)
• Gebruik eindige bronnen efficiënt (bijvoorbeeld door laagtemperatuur-systemen)

Een instrument om de energetische kwaliteit van een woning te bepalen. Het instrument vormt onderdeel van een programma van de overheid om energiebesparing in de bestaande woningen te stimuleren. Daartoe zal elke woning op energiezuinigheid worden beoordeeld. De adviseur geeft aan, welke maatregelen de eigenaar van een woning kan treffen om de energieprestatie van de woning te verbeteren. Het advies is gratis en voor bepaalde maatregelen bestaat de mogelijkheid van subsidie.

Een methode om de energieprestatie-coëfficiënt (EPC) te bepalen. Deze EPC is een eis die betrekking heeft op het zuinig gebruik van niet-duurzame energie van woningen en gebouwen, zoals vastgelegd in het Bouwbesluit. De eis voor de woningbouw is een EPC van 1,2. Binnenkort wordt de coëfficiënt verlaagd naar 1,4. Voor utiliteitsbouw gelden aangepaste EPC-waarden, afhankelijk van de functie van het gebouw en variërend van 1,5 voor een schoolgebouw tot 3,6 voor een ziekenhuis.

Een maat, waarmee de energiezuinigheid van een bouwlocatie wordt aangegeven en uitgedrukt in een rapportcijfer van 1 tot 10. Zuinig met energie betekent beperking van het gebruik van niet-duurzame energiebronnen. Naast maatregelen op woningniveau spelen ook maatregelen op locatieniveau een rol, zoals een efficiënte energievoorziening. Er moet tenminste een EPL van 6 worden gerealiseerd.

Een rekenmodel om de milieubelasting van gebouwen meetbaar en vergelijkbaar te maken (zie ook Ecoquantum). Greencalc geeft in guldens aan hoeveel het zou kosten om een bouwproject volledig duurzaam te maken. 

Een financiële regeling van de overheid om duurzaam bouwen te stimuleren. Wanneer wordt voldaan aan een aantal basiseisen en keuzemaatregelen op het gebied van duurzaam bouwen, kan tot maximaal | 75.000,- een hypotheek worden verstrekt voor een periode van 10 jaar met een rente die 1 à 2% onder de marktrente ligt.

Ketenbeheer

Het ketenbeheer richt zich op de kringloop van grondstoffen voor het bouwen.(zie ook Levenscyclusanalyse). Het gaat daarbij om:

 
• kringlopen van grondstoffengebruik zoveel mogelijk te sluiten door vermindering van het gebruik van eindige stoffen, gebruik van vernieuwbare grondstoffen en gebruik van secundaire grondstoffen;
• beperken van de afvalstromen door vermindering van het afvalvolume, scheiden van afvalstromen en hergebruik van bouw- en sloopafval;
• verminderen van rest-emissies bij de materiaalproductie en het bouwproces.

Een methode om de milieubelasting van een materiaal of product te berekenen, waarbij alle levensfasen van dat materiaal of product worden meegewogen: winning van grondstoffen, transport, productieproces, toepassing, gebruik, verwijdering en hergebruik.

Een door het ministerie van VROM gekozen ambitieniveau voor een duurzaam gebouwde woning. De maatlat is gebaseerd op de maatregelen uit het Nationale Pakket Duurzame Woningbouw. De maatlat als is als volgt:

• Pas alle vaste maatregelen toe
• Pas alle kostenneutrale en kostenbesparende maatregelen toe
• Kies een aantal variabele maatregelen tot een saldo van alle meer- en minderwerk (incl. de vaste maatregelen) van | 2000,-. 
• Deze maatlat heeft een lager ambitieniveau dan de maatstaf die geldt voor het verkrijgen van een Groene hypotheek (zie daar).

Getoetste informatie over de milieu-aspecten van bouwmateriaal, bouwproduct of bouwelement, die op initiatief van de producent of branchevereniging via een milieugerichte levenscyclusanalyse is opgesteld.

Nationaal Pakket Duurzaam Bouwen

Een verzameling van concepten en maatregelen die de basis vormen voor afspraken tussen bouwpartners over wat in de praktijk onder duurzaam bouwen moet worden verstaan. Door organisaties en marktpartijen zijn de volgende Nationale Pakketten ontwikkeld:

• Nationaal Pakket Duurzaam Bouwen Woningbouw Nieuwbouw 
• Nationaal Pakket Duurzaam Bouwen Woningbouw 
• Nationaal Pakket Duurzaam Bouwen Utiliteitsbouw Nieuwbouw en Beheer
• Nationaal Pakket Duurzame Stedebouw
• Nationaal Pakket Duurzaam Bouwen Grond- Weg- en Waterbouw
  

De maatregelen zijn geordend op thema’s en uitgewerkt in specificatie- en informatiebladen. De thema’s zijn energie, water, materialen (woning-, utiliteits, en grond-, weg- en waterbouw), binnenmilieu (woning- en utiliteitsbouw), omgeving (utiliteitsbouw en gww), natuur en landschap/ecologie (stedebouw en gww), en leefbaarheid en verkeer (stedebouw).

Benutting van zonne-straling voor de directe verwarming van ruimten. Dit kan bijvoorbeeld door situering van het gebouw op het zuiden of door de aanbouw van een serre.

Programma van de overheid dat gericht is op het verbeteren van de ruimtelijke kwaliteit door zorgvuldiger en intensiever gebruik van de schaarse ruimte, vooral in stedelijk gebied. Voorbeelden zijn woningen in een geluidswal, kantoren boven de autoweg, en ondergronds bouwen. Bij intensief gebruik kan ook worden gedacht aan het gebruik van een gebouw voor meerdere functies, bijvoorbeeld overdag onderwijs en ‘s avonds buurtcentrum. Jaarlijks worden 20 tot 30 voorbeeldprojecten aangewezen.

Door de overheid zijn woning- en utiliteitsbouwprojecten aangewezen als voorbeelden van duurzaam en energiezuinig bouwen. Om als voorbeeld te kunnen worden benoemd moesten de projecten het Nationale Pakket toepassen, een energieprestatiecoëfficiënt (zie daar) van 1,2 of 1,4 realiseren (woningbouw) en een of meer milieuthema’s nader uitwerken.

Voorziening voor de infiltratie van regenwater. Een wadi is een laagte waarin het regenwater zich kan verzamelen en in de bodem kan infiltreren. Meestal is een wadi beplant met gras of biezen. Een wadi helpt verdroging van de bodem tegen te gaan, vormt een buffer bij overvloedige regenval, en draagt bij aan de zuivering van het water.

Beperking van het gebruik van (gezuiverd) drinkwater is een van de doelstellingen van duurzaam bouwen. Naast beperking van het gebruik wordt de toepassing van water van iets mindere kwaliteit gestimuleerd via:

 
• Gebruik van hemelwater voor toiletspoeling
• Gebruik van grijswater voor toiletspoeling. Grijswater is huishoudelijk afvalwater, dat ter plaatsen licht is gereinigd
• Toepassing van de dubbelleidingnet met drinkwater van hoge kwaliteit en huishoudwater van iets mindere kwaliteit.

Een kwaliteitsfactor die vooral bij de stedebouw van belang is. De waterkwaliteit geeft de chemische en microbiologische samenstelling van grond- en oppervlaktewater. De waterkwaliteit is een indicatie voor de ecologische kwaliteit van een gebied en geeft de mogelijkheid aan voor drinkwaterwinning.