Oikos enschede Oikos is een woonwijk met circa 600 woningen en ligt tussen Enschede en de Duitse grens. Door in een breed samengestelde projectgroep te werken, kon duurzaam bouwen een integraal onderdeel van de planvorming worden. Het aanwezige landschap vormde een belangrijke aanleiding voor het ontwerp. Bestaande hoogteverschillen werden optimaal benut voor het afwateringssysteem. Met behulp van zogenaamde wadi's wordt het schone regenwater in de bodem geÏnfiltreerd en zonodig afgevoerd naar buffervijvers of de Glanerbeek.
Een groot deel van de eerste fase van Oikos is in 1998 gereedgekomen. Ervaringen met dubo-aspecten uit deze eerste fase zijn in de tweede fase in de plannen verwerkt. Het gaat hierbij om zowel ontwerptechnische als organisatorische zaken.
wadi’s.
kleefgoot
Wij hebben hiervan een gedeelte ontworpen, i.o.v. de NCB te Harderwijk. Het plangedeelte ligt in het gebied; "Oikos- Binnen", het meest stedelijke gedeelte.
Oikos:
Tussen Enschede en Glanerbrug ligt de Vinex- locatie: De Eschmarke. Oikos, onderdeel van de Eschmarke, is een ecologische woonwijk met zo'n 600 woningen. Uitgangspunt voor het stedenbouwkundig ontwerp, is gebaseerd op de bestaande structuren van groen en water en op de hoogteverschillen in het landschap. Daarnaast is de noord- zuidoriëntatie een belangrijk aandachtspunt geweest voor het stedenbouwkundig plan. Op deze manier liggen de meeste woningen binnen Oikos zeer gunstig voor het passief benutten van zonne- energie. Ook kunnen de woningen worden voorzien van serres, zonnepanelen of photovoltaïsche cellen. De energie die dit oplevert, wordt gebruikt voor ruimteverwarming en warm tapwater. Met Oikos wil de gemeente Enschede op kleine schaal ervaring opdoen met duurzaam bouwen en wonen.
Locatie Oikos- Binnen:
De woningen liggen in het plangebied Oikos- binnen en kennen een traditionele opzet met een centraal gelegen accent in de vorm van een driehoekig plein. Uitgangspunt van het woonstraatje met het plein is het idee van doodlopende straatjes, het minimaliserenvan de auto in de straat, de inrichting van de straat en het gebruik van water wat resulteert in een herkenbare plek in Oikos- binnen met grote ruimtelijke kwaliteiten. De woningen zullen een 'scandinavische' uitstraling krijgen. Dit wil zeggen qua materiaalgebruik (hout) en kleur (felle kleuren) aansluitend op woningen in Scandinavië.
Woningen
Algemeen:
De in totaal vierendertig woningen zijn in een viertal types te onderscheiden, te weten: type Glissando, Diminuendo, Arpechio en Fortissimo. De woonfuncties van alle woningen zijn gericht op de zuidzijde. Hierdoor zijn de straatgevels verschillend vormgegeven wat een gevarieerd straatbeeld oplevert. Dit wordt nog eens extra versterkt door het ritme van vooruitspringende erkers van type Glissando. Doordat de woonfuncties op het zuiden liggen zijn aan deze zijde grote glasvlakken aanwezig. Op deze manier wordt passieve zonne- energie optimaal benut. Verder heeft iedere woning drie slaapkamers, een badkamer met douche, een ligbad (optioneel bij type Glissando en Arpechio) en wastafel. Op de verdieping is bij de meeste types tevens een aparte ruimte voor wasmachine en droogtrommel. De zolderverdieping biedt de mogelijkheid een extra kamer te maken, eventueel door middel van een dakkapel. Op de zolderverdieping staan ook de installaties als een zonnegascombi en mechanische ventilatie- unit.
Water:
In Oikos wordt de afvoer van regenwater door middel van wadi's afgevoerd. Wadi's (Arabisch voor 'dal') is eigenlijk een droge rivierbedding in een woestijn. In Oikos worden deze wadi's uitgevoerd als brede groengreppels van ongeveer veertig centimeter diep en zorgen voor de afvoer en infiltratie van het water in de bodem. Via de daken van de woningen wordt het water door grote regenpijpen naar de straat afgevoerd. In deze straten liggen zogenaamde 'molgoten' die op hun beurt het water naar de wadi's afgevoerd. Bij het type Arpechio wordt ter plaatse van de steeg een accent aangebracht door het toepassen van een 'kleefgoot'. Een kleefgoot is een 'halfopen' regenbak waarin het water als het ware kleeft aan het materiaal van de regenbak en op deze manier druppelt het water naar beneden. De wadi's lopen tussen de woningen in de achtertuinen, om ook in de natte perioden met droge voeten in de achtertuinen te kunnen komen, zijn er vlonders over de wadi's aangebracht.
Daken:
De daken van alle woningen zijn op het zuiden georiënteerd en voorzien van zonnecollectoren. Daarnaast kunnen, als meerwerk- optie, photovoltaische cellen op de dakvlakken aangebracht worden. Doordat de daken uitgevoerd zijn als 'vleugelkappen', beide dakvlakken wippen omhoog, ontstaat er een goot waarin het regenwater wordt opgevangen en naar de zijkant van de gevels wordt afgevoerd. Op de dakvlakken is er ook de mogelijkheid een dakkapel te plaatsen om zodoende de ruimte op de zolder te vergroten. De hoogte van de daken aan de tuinzijde, ter plaatse van type Arpechio en Fortissimo, is zo laag mogelijk gehouden om een optimale bezonning in de tuin te verkrijgen. De onderzijde van de dakoverstekken zijn blauwgrijs gespoten met de balken in het zicht. Op deze manier komt het dak als het ware los van het huis en wordt het overstek vanaf de onderzijde beleeft.
Erkers:
De erkers van type Glissando, Diminuendo en Fortissimo springen naar voren ten opzichte van de entree. Hierdoor ontstaat een portiek, die vanuit de erker door middel van een hoekraam zichtbaar is, dit met het oog op sociale veiligheid. Alle erkers van bovengenoemde types zijn in hout, met een horizontale geleding, uitgevoerd en lopen over twee verdiepingen. Bovendien zijn de woningen van type Glissando geschakeld, wat meer privacy en individualiteit aan de woning geeft.
Gevels:
De gevels van de types zijn van baksteen in drie hoofdkleuren, een donker/ zwarte steen, een rood- abrikoze steen en een witgele steen, daarnaast zijn de gevelvlakken voorzien van blauw gekleurde metselbandjes als accent. Onder het dak is een houten gevelbekleding aangebracht, die net als de houten erkers voorzien is van een grijsblauwe
scandinavische kleur.
Energie en milieu:
Alle woningen zijn voorzien van diverse maatregelen op het gebied van duurzaam bouwen. Enkele voorbeelden van deze maatregelen zijn:
Energie:
- het gebruik van actieve zonneënergie d.m.v. een zonnegascombi
en zonnecollectoren,
- stralingswarmte d.m.v. een laag temperatuurverwarmingssysteem (wandverwarming en vergrootte radiatoren),
- energiezuinige ventilator
- hot- fill aansluiting, waterbesparende kranen e.d.
- regenton
Materiaalgebruik en wooncomfort:
- geen kruipruimte onder de begane grondvloer,
- recycled beton met 20 tot 100% puingranulaat
- anhydriet afdwerkvloer
- een dikker isolatiepakket van minerale wol,
- beperken van schadelijke materialen zoals, PVC, lood,
PUR- schuim e.d. Kitarme detaillering.
- Oplosmiddelarme verven en lijnoliën
- geen tropisch hardhout maar b.v. oregon pine en siberisch lariks.
- ademende wanden
- HR+ glas, dus super isolerend dubbel glas.
